خواص و مضرات و حکم مصرف گوشت خرگوش نر وحشی حلال یا حرام و مکروه چیست در سایت علم سرا
همانطور که می دانید خرگوش پستانداری است دوست داشتنی و علفخوار، از تیره نژادی خرگوشان (Leporidae) و دارای اندامی شبیه به گربه ها و گوشهایی دراز و لبهایی شکافدار. دستهای خرگوش از پاهای او کوتاهتر است؛ و بسیار تند حرکت میکند البته در سر بالایی و در سرازیری نمی تواند خوب بدود، و دارای انواع مختلفی است.♥ در حدود ۶ تا ۸ بچه به دنیا میآورد. در هنگام زمستان به دلیل داشتن پوست سفید پیدا کردن او در برف دشوار است. تغییر رنگ پوست این حیوان مربوط به (ویژگیهای حیات) است؛ و یعنی در زمستان سفید شدن پوست این جانور را میتوان سازش با محیط ویژگیهای حیات دانست. خرگوش قطبی سوراخهایی به عمق ۲ متر در برف حفر میکند که این مکان جای مناسبی برای مخفی کردن کودکان به هنگام خطر است. خاستگاه اصلی این جانور اسپانیا و آفریقای شمالی است اما به بعضی از کشورهای دیگر هم مهاجرت کردهاست. این خرگوش گیاهان بومی را میخورد و باعث میشود که سایر جانوران گرسنه بمانند. این جانور همچنین محصولات کشاورزی را منهدم میکند و برای خود سوراخهای زیرزمینی حفر میکند. یکی از گونههای خرگوش، خرگوش آنقوره است. با توجه به میانگین ۵ تا ۶ بچه در هر زایمان، میتوانند ۵۰ الی ۶۰ بچه در سال تولید کنند. این نوع خرگوش میتواند از سه ماهگی باردار شود. خرگوشها بیش از ۴۴ گونهاند (اهلی و صحرایی). رنگ آنها خاکستری و قهوهای است. خرگوشهای دست آموز رنگهای گوناگونی دارند. طول آنها تا ۶۰ سانتیمتر و وزن آنها تا ۵ کیلوگرم هم میرسد. طول عمر آنها تا ۶ سال و دشمنان آنها روباه، مار، عقاب، و انسان هستند. آنها از نوع پستانداران هستند. سرعت خرگوش به ۴۰ کیلومتر در ساعت هم میرسد. خرگوش ماده قادر است که ۵ تا ۸ بچه به دنیا بیاورد. در این مطلب از سایت جسارت در مورد گوشت خرگوش صحبت میکنیم امیدواریم مورد توجه قرار بگیرد.
بنا بر فتوای همه مراجع تقلیدشیعه، خوردن گوشت انواع خرگوش (چه سم دار چه بی سم-چه نر و چه ماده) حرام است. همه احکام و دستورات الهی دارای مصلحت و حکمت های والایی است؛ که به برخی از آنها خود روایات اشاره کرده اند و برخی دیگر را به خود مکلف واگذار کرده اند که به کمک عقل و علم به آنها دست یابند. البته در مواردی عقل قدرت کشف اسرار را ندارد یا فعلاً با این امکانات و پیشرفت علوم، قادر نیست به حکمت این احکام دست یابد و ممکن است در آینده بر بشر مکشوف گردد. از این رو حکمت بسیاری از دستورات الهی هنوز بر انسان ها روشن نشده است، اما ما چون یقین به حکیم بودن خدا داریم، در همه این موارد تابع حکم شرعی هستیم. خوب است بدانیم که شایسته ترین عبادت این است که دستورات حق تعالی از جهت ربوبیت و مولویت اطاعت شود. گرچه علت و حکمت دستور و حکمی بر انسان روشن نباشد. عبد بودن انسان در این جا نمایان می شود؛ زیرا کسی که منکر خدا هم است اگر به مصلحت احکام پی ببرد بر طبق آن احکام عمل خواهد کرد و هیچ فرقی بین این کافر و مؤمنی که به خاطر مصالح احکام، اطاعت می کند، وجود نخواهد داشت. از آن جا که غذاهای فاسد، مضر و حرام در ساختار وجودی انسان اعم از روحی و روانی او تأثیر به سزایی داشته و در تهذیب، تزکیه و افکار آدمی اثر گذار است، اسلام به مسأله غذا توجه کامل داشته است، بارها در مورد غذاهای فاسد، مضر و حرام هشدار داده است همان گونه که تحریم گوشت خوک، مردار و خون،چندین بار در قرآن تکرار شده است، در روایات اهل بیت (علیهم السلام) نیز به انواع حیوانات حرام گوشت به دلیل ضررها و پلیدی که دارد اشاره گردیده است: یکی از دلائل حرمت گوشت خرگوش روایاتی است که از امامان معصوم (علیهم السلام) رسیده است. در این روایات معصومان خوردن گوشت خرگوش را جایز ندانسته اند. دانشمندان شیعه با توجه به همین روایات به حرام گوشت بودن خرگوش حکم داده اند.
خرگوشها میتوانند در چمنزار، علفزار، جنگلهای کم درخت، جنگلهای انبوه، تالاب و حتی بیابان زندگی کنند. این جانور به صورت دسته جمعی زندگی میکند. شناخته شدهترین گونهٔ آنها یعنی خرگوش اروپایی در سوراخهایی درون زمین زندگی میکند. بیش از نیمی از خرگوشهای جهان در آمریکای شمالی زندگی میکنند. همچنین جنوب غربی اروپا، آسیای جنوب شرقی، سوماترا، برخی جزیرههای ژاپن و بخشهایی از آفریقا و آمریکای جنوبی هم زیستگاه این جانورند. به صورت طبیعی نباید در بیشتر بخشهای اوراسیا خرگوش پیدا کرد با این حال هماکنون شماری از گونههای خرگوش صحرایی در این منطقه یافت میشود. بیشتر خرگوشها در اثر مبادلهٔ بزرگ میان آمریکا وارد آمریکای جنوبی شدند. بیشتر این قاره تنها یک گونه از این جانور، خرگوش برزیلی، را دربردارد؛ درحالی که بیشتر مخروط جنوبی آمریکا بدون خرگوش است. خرگوشهای اروپایی به بسیاری از نقاط جهان برده شدهاند
در این روایات درباره علت حرام گوشت بودن خرگوش، سه مطلب را می توان یافت: ۱-در برخی از روایات آمده است که خرگوش جزو حیوانات مسخ شده می باشد؛ از این رو خوردن گوشت آن جایز نیست. منقول از رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) که فرمودند:«میمون، خوک، سگ، فیل، گرگ، موش، خرگوش و سوسمار و … از حیوانات مسخ شده می باشند و خوردن آنها جایز نیست.» چند روایت دیگر نیز با همین مضمون از امامان معصوم (علیهم السلام) نقل شده است. مرحوم شهید ثانی می فرماید:«منظور از این روایات این است که انسان های مسخ شده به شکل این حیوانات بودند؛ زیرا انسان مسخ شده، بیش از سه روز باقی نمی ماند و می میرد.» بنابر این مقصود از این روایات این نیست که این حیواناتی که امروزه نیز وجود دارند، همان انسان های مسخ شده هستند. شاید بتوان گفت که مسخ شدن برخی از انسانهای گناهکار به شکل این حیوانات به یک خباثتی در این حیوانات دلالت دارد و گرنه چرا خداوند این گناه کاران را به شکل حیوانات دیگر مسخ نکرده است. شاید همین خباثت مادی یا معنوی در این حیوانات، سبب حرام گوشت شدن آنها شده است.
نرخ تولید مثل خرگوشها بسیار بالا است. فصل جفتگیری بیشتر خرگوشها ۹ ماه است. فصل جفتگیری برای خرگوشهای استرالیا و زلاندنو از روزهای پایانی ژوئیه آغاز میشود و تا پایان ژانویه ادامه دارد در حالی که برای دیگر خرگوشها، در بازهٔ فوریه تا اکتبر است. دوران بارداری معمولی هم برای آنها سی روز است و میتوان انتظار داشت در هر بارداری، چهار تا دوازده بچه به دنیا آید. یک بچه خرگوش، چهار تا پنج هفته شیر میخورد، این بدین معنی است که یک در یک فصل، یک خرگوش ماده میتواند ۸۰۰ بچه، نوه و نتیجه (فرزند نوه) تولید کند. یک خرگوش ماده، از شش ماهگی و یک خرگوش نر، از هفت ماهگی، آمادهٔ جفتگیری است. فرایند جابجایی اسپرم، نزدیک به ۳۰ تا ۴۰ ثانیه بیشتر طول نمیکشد. رفتارهایی مانند لیسیدن، بو کردن (خرخر کردن) و دویدن به دنبال خرگوش ماده، از جمله کارهای میانهٔ جفتگیری است. همچنین پاشیدن ادرار (برای کشیدن قلمرو) از دیگر رفتارهای جنسی این جانور است. گاهی برخی خرگوشهای ماده در دورهٔ بارداری ممکن است کمی از موهای بدنشان را از دست بدهند. تخمکگذاری، ده ساعت پس از جفتگیری آغاز میشود. خرگوش ماده پس از جفتگیری، لانه اش را میسازد و با خزهای زیر گردن، شکم و پهلویش مرز لانه اش را مشخص میکند. خرگوش ماده با این کار خزهای روی پستانش را کم میکند تا آسانتر بتواند به نوزادان در راهش، شیر بدهد. نوزاد خرگوش هنگامی که به دنیا میآید، کور است بدنش خز ندارد و کاملاً ناتوان است. دستگاه ایمنی بدن نوزادان بسیار کم توان است و نمیتواند پادتن تولید کند برای همین پادتن از طریق جفت به بدن نوزاد میرسد.
مصرف گوشت خرگوش به دلیل ایجاد مسمومیت با ‘آتروپین’ می تواند سبب اختلال در سیستم بدن و در برخی موارد منجر به مرگ شود. ‘آتروپین’ یکی از ترکیباتی است که در سیستم اعصاب خودکار بدن نقش دارد و سبب تحریک اعصاب پاراسمپاتیک می شود. وی اظهارداشت:اعصاب پاراسمپاتیک در بسیاری از فعالیت های قلبی، تنفسی و گوارش نقش اصلی را ایفا می کند. عضو هیئت علمی دانشکده دامپزشکی دانشگاه تهران افزود:در بدن خرگوش ترکیبی به نام ‘آتروپیناز’ وجود دارد ، لذا این سم تاثیری بر بدن خرگوش نداشته و سبب مسمومیت آن نمی شود. وی همچنین ادامه داد:اما تجمع این ترکیب در بدن خرگوش سبب می شود که گوشت آن بسیار سمی شده و در صورت مصرف، سیستم اعصاب خودکار انسان و حیوان را به شدت مختل کرده به گونه ای که این اختلال با تاثیر بر سیستم تنفسی و قلب می تواند منجر به مرگ شود. وی گفت:خوشبختانه در دستورات شرعی اسلام خوردن گوشت خرگوش حرام بوده و این نشانگر دوراندیشی و دیدگاه علمی در دستورات دین مبین اسلام است. درفقه امامیه گوشت خرگوش و هر حیوانی که در زیر زمین زندگی و لانهسازی میکند، حرام است. مسلما در تحریم این گونه مسائل، دین قصد تنگ گرفتن بر بندگان را نداشته است و مصالح عالیهای برای انسان در مراعات این احکام بوده و هست؛ گرچه جزئیات مسأله برای ما روشن نباشد.
خرگوش جانوری گیاهخوار است که برای پیدا کردن غذا به میان چمن، علفهای هرز، و چوبهای برگدار میرود. بخش گستردهای از خوراک خرگوش را سلولز میسازد که مادهای با گوارش دشوار است. خرگوشها برای حل این مشکل دارای دو گونه مدفوع اند، یکی تکههای سخت و دیگری گلولههای نرم سیاه و روانرو که بیدرنگ توسط خرگوش خورده میشوند. خرگوشها مدفوع خود را میمکند (برخلاف گاو و بسیاری علفخواران که میجوند و نشخوار میکنند) تا مواد مغذی بیشتری از آن بیرون بکشند و بیشتر آن را گوارش کنند
گوشت خرگوش اروپایی، خرگوش صحرایی اروپایی و خرگوش صحرایی در اروپا، آمریکای جنوبی و شمالی و بخشهایی از خاورمیانه به عنوان خوراک خریداری میشود.
مهمترین تفاوت خرگوش معمولی و خرگوش صحرایی در نوزاد این جانوران است. نوزاد خرگوش هنگام تولد بدنی بی مو دارد و کور است در حالی که نوزاد خرگوش صحرایی بدنی پوشیده از مو دارد و میتوانند ببینند. همهٔ خرگوشها به جز گونهٔ دمپنبهای در لانههایی که در زمین کندهاند، زیر زمین زندگی میکنند اما خرگوش صحرایی لانهای ساده و معمولی دارد. خرگوشهای صحرایی اندامی بزرگتر، گوشهایی بلندتر و پاهای پشتی کشیده تر و نیرومندتر از خرگوش دارند. همچنین بر روی خز بدن آنها لکهها و رگههای سیاه رنگ دیده میشود. خرگوشهای صحرایی هرگز اهلی نمیشوند. خرگوش اروپایی هم به عنوان حیوان خانگی و هم به عنوان گوشت خرگوش کاربرد دارد.
در بریتانیا هم گوشت خرگوش در قصابیها و فروشگاههای کوچک و بزرگ به صورت گوشت یخی خریداری میشود. همچنین گوشت تازهٔ آن هم در دسترس است. برای نمونه در فروشگاههای مزرعهها و بازارهای بارو در لندن خرگوشهای کشته شده را به صورت سنتی آویزان کردهاند و به فروش میرسانند. تا پیش از شناخت بیماری استحاله میگزومی، گوشت خرگوش در سیدنی، استرالیا بسیار پُرهواخواه بود اما پس از آن مردم کمتر به سراغ گوشت خرگوش رفتند. گوشت خرگوش در آشپزی مراکشی بسیار کاربرد دارد به ویژه در خوراکی به نام تجین که آن را «با بادام بو داده چند دقیقه پیش از آوردن بر سر میز میآرایند». گوشت این جانور در آسیا-اقیانوسیه چندان شناخته شده نیست.
خرگوشهای اهلی را میتوان به عنوان حیوان خانگی در حیاط خانه یا درون خانه در قفس نگهداری کرد و اجازه داد که در فضای درونی گردش کنند. خرگوشهایی را که درون فضای خانه نگاه میدارند با نام خرگوش خانگی میشناسند. البته این خرگوشها جای مناسبی (اتاق پذیرایی خانه) برای دویدن و ورزش دارند و هم یک قفس ویژهٔ خود. میتوان به خرگوشها آموزش داد که در جعبهٔ خود باشند و یاد بگیرند که هنگامی که نامشان را صدا میکنیم به سوی ما بیایند. خرگوشهایی هم هستند که در طول روز در بیرون خانه و فضای بازند و در هنگام شب به خانه بازمیگردند. خرگوشها برای بازی گوشی به ابزارهایی مانند توپ، تونل، پوسته (چادر) و دیگر اسباب بازیها نیازمندند. معمولاً برای خرگوشهای خانگی فضایی افزون بر آنچه دارند هم در نظر گرفته میشود برای نمونه آنها را به بیرون میبرند تا در چمن بازی کنند و در فضای امنی بدوند. خرگوش خانگی به صورت نامحدود میتواند لوئیچهٔ چمنی و دیگر علفهای خشک را بخورد همچنین باید اندکی از خوراکهای ترکیبی صنعتی خرگوش که از پیش فراوری شدهاست هم به آن داد. حتماً باید به اندازهٔ کافی برای آن سبزیجات تازه فراهم کرد و دسترسی نامحدود به آب تازه و پاک داد. خرگوش حیوانی اجتماعی است. خرگوش خانگی میتواند با بسیاری از موجودات زندهٔ پیرامونش مانند سگ، گربه، دیگر خرگوشها، پرندگان، چینچیلا، خوکچه هندی و حتی انسان دوست شود. البته در چنین وضعیتی باید بیشتر از آنها نگهداری کرد چون ممکن است این جانوران به خرگوش حمله کنند. خرگوش حیوانی خجالتی است و به آسانی وحشت زده میشود. استخوانهای آنها به ویژه در پشت، بسیار شکنندهاست برای همین هنگام بغل کردن آنها باید شکم و پشتشان را هم گرفت تا آسیب نبینند